Γεωλογία
Σιδηρομαγγάνιο, αργυρούχος βαρυτίνη, καολίνης, περλίτης, μπεντονίτης, ποζολάνη, ζεόλιθοι περιλαμβάνονται στο γνωστό ορυκτό πλούτο του νησιού με τους ζεόλιθους να αποτελούν σήμερα ένα προϊόν αιχμής, αφού ανάμεσα στις πολλές χρήσεις τους κυριαρχούν εκείνες που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος: π.χ. καθαρισμός της θάλασσας από βαριά μέταλλα, διαχωρισμός αερίων, οικολογικά απορρυπαντικά.
Πολλά ορυκτά της ομάδας του χαλαζία όπως αχάτης, ίασπις, οπάλιος, αμέθυστος και όμορφα γεώδη βρίσκονται σχεδόν παντού στο νησί.
Κίμωλος : Γεωλογία Γενικά
Η Κίμωλος, η Μήλος και τα μικρότερα νησιά που τις περιβάλουν ανήκουν στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και αποτελούνται κυρίως από όξινα ηφαιστειακά πετρώματα, ρυολιθικού τύπου ενώ σε κάποιες θέσεις εμφανίζεται και το προηφαιστειακό υπόβαθρο.
Μεγάλες επιφάνειες της Κιμώλου καλύπτονται από τόφφους και τοφφίτες ενώ η ηφαιστειακή δραστηριότητα γίνεται φανερή από τις θερμές πηγές, την ύπαρξη γεωθερμικών πεδίων, το χαρακτηριστικό ανάγλυφο και τις παράξενες γεωμορφές ενώ το νησί είναι πλούσιο σε ορυκτά του χαλαζία και σε σπουδαία βιομηχανικά ορυκτά.
Κίμωλος: Κιμωλία γη
Η κιμωλία γη είναι ένα είδος αργίλου με λευκόφαιο χρώμα και χαρακτηριστική χημική σύσταση, που πήρε το όνομά της από την Κίμωλο, μιας και είναι ο αποκλειστικός τόπος παραγωγής της. Γνωστή από τα Μινωικά χρόνια για τις απορρυπαντικές και φαρμακευτικές της ιδιότητες, αποτέλεσε για χιλιάδες χρόνια πολύτιμο εξαγωγικό προϊόν του νησιού και οφείλει τη γένεσή της όπως και άλλα είδη αργίλων (π.χ. καολίνης) στην εξαλλοίωση των ηφαιστειακών πετρωμάτων. Οι Κιμωλιάτες σήμερα ονομάζουν την κιμωλία γη ¨πηλό τση Εννιάς» από το όνομα της περιοχής που έχει ακόμα μικρές ποσότητες και την καλύτερη όπως πιστεύεται ποιότητα.
Κίμωλος: Τα πώρια
Οι τόφφοι είναι ευκολοκατέργαστα ηφαιστειακά πετρώματα που οι κάτοικοι έκοβαν σε σχήμα ορθογώνιου παραλληλεπίπεδου για να τα χρησιμοποιήσουν ως οικοδομικό υλικό με το όνομα «πώρια». Τα πώρια είναι ελαφρά και μονωτικά και αποτέλεσαν σημαντική πρόσοδο για τους Κιμωλιάτες αφού μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα τα εμπορεύονταν, μεταφέροντάς τα με τα καΐκια σε άλλα λιμάνια του Αιγαίου αλλά και της Μαύρης Θάλασσας.
Κίμωλος: Γεωμορφές – Το Σκιάδι
Το Σκιάδι είναι ένα τεράστιο πέτρινο μανιτάρι που δεσπόζει στη μέση ενός ανεμορδαμένου πλατώματος στο εσωτερικό του νησιού. Αιτία της δημιουργίας του είναι ο άνεμος και η διαφορετική σκληρότητα των πετρωμάτων που το αποτελούν: Η βάση του αποτελείται από μαλακότερο υλικό ενώ η κορυφή του από σκληρότερο. Καθώς ο άνεμος παρασύρει κόκκους σκόνης, ξύνει συνεχώς το βράχο, δίνοντάς του το χαρακτηριστικό, μοναδικό σχήμα του. Η διαδικασία αυτή λέγεται απορρίνηση.
Για τη μοναδικότητά του το Σκιάδι περιλαμβάνεται στον Άτλαντα γεωλογικών μνημείων του Αιγαίου και κάθε καλοκαίρι δέχεται πολλούς επισκέπτες.
Γεωμορφές όμως υπάρχουν κι αλλού στην Κίμωλο όπως τα Ασπράγκρεμνα στα Μαυροσπήλια, ο ελέφαντας στο Ρέμα, οι ροζ πυραμίδες στην παραλία του Φάρου της Πολυαίγου.
